Paragraaf A Lokale heffingen

De paragraaf Lokale heffingen beschrijft de geraamde inkomsten en het beleid, geeft een overzicht van de diverse heffingen, lokale lastendruk en het kwijtscheldingsbeleid. De volgende belastingen, heffingen en leges komen aan bod:

• Onroerende zaakbelastingen
• Toeristenbelasting
• Forensenbelasting
• Rioolheffing
• Afvalstoffenheffing 
• Leges
• Lijkbezorgingsrechten

In deze tabel wordt uitgegaan van de inkomsten uit de lokale heffingen, hierin zijn de kosten die de gemeente moet maken niet meegenomen.

De inkomsten van 'OZB eigenaren woningen’ zijn fors boven de begrote inkomsten uitgekomen. Dit wordt veroorzaakt doordat in 2022 de waarde van woningen enorm is gestegen (marktwerking). Ook areaaluitbreiding (nieuwbouw) en renovatie (verbouw) hebben hieraan bijgedragen. De areaaluitbreiding beïnvloedt ook de opbrengsten van de leges op vergunningen, die hoger zijn uitgevallen dan geraamd. Ook de stijging van de bouwkosten speelt een rol. Aangezien de  WOZ-waarde ook de heffingsgrondslag is voor de OZB en voor de Rioolheffing, kan hiermee ook het positieve saldo op de rioolheffing worden verklaard. Bij de niet-woningen heeft een overloop plaatsgevonden van niet-woningen naar woningen, waardoor deze opbrengsten achterblijven op de raming. 
Het aantal forensenbelastingplichtigen is in 2022 lichtelijk toegenomen. Dit heeft mede te maken met de toename van de aanschaf van een tweede woning in onze gemeente. Deze trend heeft zich vanaf 2020 ingezet. De inkomsten van de lijkbezorgingsrechten zijn gestegen ten opzichte van 2022, doordat er veel verlengingen van grafrechten zijn geweest van 10 en 20 jaar. Bij burgerzaken blijven de leges voor reisdocumenten en rijbewijzen achter op de begroting. Dit heeft onder andere te maken met de langere geldigheid van reisdocumenten. De opbrengsten van de afvalstoffenheffing zijn onder de geraamde opbrengsten uitgekomen. De oorzaak hiervan ligt bij een te gunstige inschatting van het aantal huishoudens en de gezinsgrootte daarvan binnen de gemeente. Ook het achterblijven van de geraamde subsidies ten opzichte van de werkelijke uitgekeerde subsidies speelt hierin een rol. Tot slot hebben minder mensen een vakantie in eigen land doorgebracht, waardoor het aantal overnachtingen (toeristenbelasting) is gedaald ten opzichte van de 'coronajaren'. De vrijstelling van kinderen tot en met 12 jaar voor de toeristenbelasting heeft gezorgd voor een inkomstendaling van de toeristenbelasting. Wanneer alle aangiftebiljetten over 2022 bij de gemeente binnen zijn, vindt een definitieve analyse plaats over het overnachtingsverloop voor de jaren 2019, 2020 en 2021.    

 De gemeente Westerveld onderscheidt drie belastingen:

• Onroerende zaakbelastingen
• Toeristenbelasting
• Forensenbelasting

Kenmerkend aan belastingen is, dat er geen direct aanwijsbare tegenprestatie tegenover staat. Met andere woorden: de inwoner draagt bij aan de algemene middelen van de gemeente. Van kostendekkendheid is geen sprake. De opbrengst uit deze belastingen betreft een algemeen dekkingsmiddel, waarvan het de gemeenteraad vrij staat de bestemming te kiezen.

Onroerende zaakbelastingen
De OZB wordt geheven over de onroerende zaken die binnen de gemeentegrenzen van Westerveld gelegen zijn. Dit wordt berekend op basis van de WOZ-waarde. Er wordt  bij deze heffing onderscheid gemaakt tussen woningen en niet-woningen. De opbrengsten OZB komen hoger uit als gevolg van de inflatiecorrectie. In het jaar 2022 is de WOZ-waarde van de onroerende zaken als gevolg van marktontwikkelingen ten opzichte van 2021 gestegen met 7%.

Tarieven
In de volgende tabel staat een overzicht van de OZB-tarieven voor de jaren 2021, 2022 en 2023. De hoogte van de OZB op de aanslag wordt bepaald door het percentage te vermenigvuldigen met de WOZ-waarde die voor een onroerende zaak is vastgesteld.

Toeristenbelasting
Voor het jaar 2022 is tariefdifferentiatie ingevoerd. Voor kampeerplaatsen en groepsaccommodaties geldt het lage tarief van € 1,25 per persoon per nacht. Bij de overige accommodatievormen wordt het tarief van € 1,75 per persoon per nacht gehanteerd. Daarnaast krijgen personen tot en met de leeftijd van 12 jaar vrijstelling voor de toeristenbelasting.

Tarieven

De gemeente Westerveld kent een tweetal bestemmingsbelastingen:
•    Rioolheffing
•    Afvalstoffenheffing en reinigingsrecht

Kenmerkend aan de bestemmingsbelastingen is dat de opbrengst ervan niet vrij te besteden is, maar dat het ook niet zo is, dat er een volledig aanwijsbare tegenprestatie tegenover staat (zoals bij retributie). 

Rioolheffing
De gemeente kent taken inzake het verbrede waterbeheer. De opbrengst van de rioolheffing wordt gebruikt om invulling te geven aan de volgende gemeentelijke zorgplichten:
1.    Een veilige inzameling en transport van afvalwater naar de zuivering, zonder risico’s voor bewoners of het milieu (zorgplicht afvalwater);
2.    Het zodanig opvangen en verwerken van hemelwater (regenwater), zodat wateroverlast wordt voorkomen (zorglicht hemelwater);
3.    Het voorkomen en verminderen van structurele grondwateroverlast door te hoge grondwaterstanden in de openbare ruimte (zorgplicht grondwater).

Tarief
De eigenaar van het object/perceel is de belastingplichtige. Er wordt een vast bedrag geheven van  € 150, - per object, vermeerderd met een percentage van de WOZ-waarde.

Kostendekkendheid
In de tabel Rioolheffing is een vergelijking gemaakt tussen begroting voor wijziging en realisatie. De dekkingsbijdrage wordt berekend voor en na de onttrekking aan de bestemmingsreserve.

De begroting betreft de gewijzigde begroting. Het in december vastgestelde tarief rioolheffing is gebaseerd op de begroting 2022. De uitvoering van de investeringen (en dus de kapitaallasten) in het rioolsysteem blijven circa € 550.000 achter bij het meerjarenonderhoudsplan.  Door de lagere investeringen is de BTW circa € 115.000 lager. Uit de nacalculatie op de kostendekkendheid blijkt, dat er sprake is van een overschot van € 93.677 dat wordt toegevoegd aan de voorziening.

Afvalstoffenheffing en reinigingsrecht
De gemeente draagt zorg voor de inzameling en verwerking van afval. De begrote lasten hiervan worden volledig aan de burger doorbelast in de afvalstoffenheffing.

Tarief
De eigenaar van het object/perceel is de belastingplichtige. 

Kostendekkendheid
Onderstaand wordt een vergelijking gemaakt tussen begroting voor wijziging en realisatie. De dekkingsbijdrage wordt berekend voor en na de onttrekking aan de bestemmingsreserve.

De gemeente Westerveld kent twee soorten retributies:
•    Leges
•    Lijkbezorgingsrechten

Kenmerkend aan retributies is dat er een direct aanwijsbare tegenprestatie tegenover staat. Met andere woorden retributies zijn vergoedingen die de gemeente vraagt voor verleende diensten of het gebruik van voorzieningen. Retributies mogen maximaal 100% kostendekkend zijn. 

Tarief
Voor 2022 wordt een inflatiecorrectie van 1,4 % op de leges en lijkbezorgingsrechten toegepast. Kostendekkendheid van 100% is niet mogelijk doordat een aantal tarieven wettelijk gemaximeerd zijn. 

Kostendekkendheid 

In het onderstaande overzicht is een vergelijking gemaakt van de woonlasten in Westerveld met een aantal omliggende gemeenten (tarieven 2022). Onder gemeentelijke woonlasten verstaan we het gemiddelde bedrag dat een huishouden in een gemeente betaalt aan OZB, afvalstoffenheffing en rioolheffing. Bij de interpretatie moet de nodige voorzichtigheid in acht worden genomen, omdat slechts een aantal categorieën belastingplichtigen met elkaar wordt vergeleken en er verschillende heffingsmethodieken voor rioolheffing worden gehanteerd. Daarnaast hanteert niet elke gemeente hetzelfde dekkingspercentage voor rioolheffing en afvalstoffenheffing. Deze tabel geeft aan dat Westerveld lagere tarieven hanteert dan omliggende gemeenten.

Bron: Atlas van de lokale lasten (www.coelo.nl) gebaseerd op de gemiddelde WOZ waarde woningen in de gemeente Westerveld.

Westerveld hanteert als kwijtscheldingsnorm 100% van de bijstandsuitkering. Voor gepensioneerden geldt 100% van de AOW-norm. Westerveld maakt daarmee, net als in het overgrote deel van de andere gemeenten in Nederland, gebruik van het recht dat lokale overheden hebben om de landelijke norm van 90% van het bijstandsniveau te verhogen tot maximaal 100%. Dit houdt in dat als men onder de norm komt, men in aanmerking komt voor gehele of gedeeltelijke kwijtschelding van gemeentelijke belastingen. Kwijtschelding kan worden verleend op afvalstoffenheffing en in uitzonderlijke gevallen op OZB en rioolheffing. Door toepassing van de uitvoeringsregeling komen eigenaren van onroerende zaken in de meeste gevallen niet in aanmerking voor kwijtschelding vanwege aanwezig vermogen, onder andere doordat de overwaarde van een woning moet worden aangemerkt als vermogen. Indien er geen sprake is van overwaarde kan kwijtschelding worden verleend.