B.4. Toelichting op de balans per 31 december

De immateriële vaste activa van de gemeente Westerveld bestaan enkel uit bijdragen aan activa in eigendom van derden en dit betreft uitsluitend de investeringsbijdrage aan de Havelter Tennis Club in 2011. Het verloop van de immateriële vaste activa is als volgt opgebouwd:

Bij de materiële vaste activa is geen sprake van afwaardering wegens duurzame waardevermindering. Onder de bijdragen van derden zijn de bijdragen van derden opgenomen die direct gerelateerd zijn aan de investering. De afschrijvingslasten zijn niet toegelicht omdat dit jaarlijks terugkerende lasten betreft. Een gedetailleerd overzicht van de investeringen per ‘nut’ is terug te vinden in bijlage 3. 

Investeringen met economisch nut
De specificatie en het verloop van de investeringen met economisch nut is als volgt:

De investering van € 2,2 miljoen betreft de aankoop van gronden. De gepresenteerde desinvestering vervoersmiddelen betreft de verkoop van auto's. Zie de toelichting onder programma Overhead.

Investeringen met economisch nut, waarvoor een heffing kan worden geheven

De specificatie en het verloop van de investeringen met economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven is als volgt:

Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut

De specificatie en het verloop van de investeringen met economisch nut is als volgt:

De bijdrage derden betreft een BDU uitkering voor wegreconstructie van Naamen (€30.000), ruimtelijk actieplan Havelte (€26.951), GVVP fietspaden (€13.935), GVVP Markering fietspaden (€10.109),  fietspad startbaan (€48.459) en bijdrage Regiodeal en provincie Overijssel voor de aanleg van parkeerterrein t.b.v. paardensport van respectievelijk € 18.347 en € 12.076. 

Aanvullend dient met ingang van de jaarrekening 2018 onderscheid gemaakt te worden in de activa in de openbare ruimte met maatschappelijke nut met een aanschafdatum van voor 1 januari 2017 en een aanschafdatum van na 1 januari 2017. Met onderstaand overzicht is aan deze voorwaarde voldaan.

De post financiële vaste activa is als volgt opgebouwd:

Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen

Het saldo bestaat voornamelijk uit de kapitaalverstrekkingen (aandelen) aan de ROVA en de BNG bank. De volledige post kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen is als volgt:

Er zijn geen mutaties in dit jaar.

Overige langlopende leningen

De overige langlopende leningen bestaan uit de nog te verrekenen posten inzake de fietsregeling.

Overige uitzettingen met een looptijd van één jaar of langer

De overige uitzettingen met een rente typische looptijd van één jaar of langer betreffen de uitzettingen bij het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVN). De uitzettingen bij de SVN zijn de zonne- en startersleningen. Het verloop van de boekwaarde is als volgt:

De voorraden van de gemeente Westerveld bestaan uit bouwgronden in exploitatie en gereed product en handelsgoederen. Het verloop van de boekwaarde is als volgt:

Bouwgronden in exploitatie

In 2022 zijn er een zevental lopende bouwgrondexploitaties. Dit betreffen Meenteweg – Oeveraseweg (Havelte), Zorgvlied Noord-Oost II (Zorgvlied), Kalterbroeken (Diever), Moersberger Erven, Vledder Noord fase !B, Complex Aldi Dwingeloo en Complex Vledderveen. De voorziening Meenteweg-Oeveraseweg neemt toe met € 100.336 en de voorziening  voor Vledder Noord 1B neemt toe met € 601.453 . Omdat Kalterbroeken thans een negatieve netto contante waarde heeft wordt in 2022 daarvoor een voorziening opgenomen van € 57.671. Van de bouwgronden in exploitatie wordt het volgende overzicht weergegeven:

De bouwgronden in exploitatie, alsmede de toelichting op de winstneming en de prognose van de nog te verwachten resultaten, zijn nader toegelicht in de paragraaf G: grondbeleid.

Omdat de Netto Contante Waarde (NCW) van de grondexploitatie Meenteweg / Oeveraseweg, Vledder Noord fase 1B en Kalterbroeken negatief is, wordt een voorziening opgenomen welke onder de voorraad brouwgronden wordt gepresenteerd.

Gereed product en handelsgoederen
Dit betreft in zijn volledigheid de voorraad gezondheidsverklaringen (CBR).

Het verloop van de boekwaarde is als volgt:

Vorderingen op openbare lichamen

De vorderingen op openbare lichamen bestaan uit een openstaande debiteurenpositie bij openbare lichamen (€ 837.000), overige vorderingen (dividendbelasting € 95.000) en te verrekenen btw (€ 3.038.000). De debiteurenpositie bij openbare lichamen betreft de eindafrekening algemene uitkering over 2022 (€ 450.000 en een openstaand bedrag voor permanente verkeerseducatie  bij de provincie Drenthe  (€ 184.000).

Rekening-courantverhouding met het Rijk

De rekening-courantverhouding met het Rijk betreft het bedrag dat is gestald in ’s Rijks schatkist (schatkistbankieren). Voor de verantwoording over het schatkistbankieren conform wettelijke bepalingen wordt verwezen naar paragraaf D: Financiering. Omdat dit jaar een langlopende lening van € 6 miljoen is aangetrokken en de besteding voor investeringen achterblijft bij de verwachtingen neemt dit saldo toe naar € 5,8 miljoen.

Overige vorderingen

Bij de debiteurenpositie is rekening gehouden met een voorziening voor oninbaarheid. In 2022 is voor een bedrag van € 16.000 aan vorderingen oninbaar verklaard. Deze oninbare vorderingen zijn ten laste gekomen van de voorziening. Daarnaast is aan de hand van de debiteurenanalyse bepaald dat een bedrag van € 67.000 aanvullend voorzien moet worden. Voor de gehanteerde systematiek wordt verwezen naar de waarderingsgrondslagen. De voorziening voor debiteuren werk en inkomen bedraagt € 633.479. De overige vorderingen bestaan uit de Kruisposten (€ 1.000) en de afgedragen loonbelasting voor ex-WSW-ers. Het debiteurensaldo is inclusief de debiteuren werk en inkomen (€ 754.000). Een gedetailleerde specificatie van de debiteurenpositie volgt hieronder:

De liquide middelen bestaan uit de bank- en kassaldi. Het verloop van de boekwaarde is als volgt:

Voor sommige projecten is een subsidiebeschikking ontvangen van overheidsorganen. Voor zover er al subsidiabele kosten zijn gemaakt, is een deel van de toegezegde subsidie als opbrengst verantwoord in 2022. Het deel van die opbrengst wat hoger is dan een eventueel voorschot wat daadwerkelijk is ontvangen, is opgenomen onder de nog te ontvangen bijdragen. De overige overlopende activa bestaan uit overige nog te ontvangen bedragen en vooruitbetaalde bedragen die ten laste van volgende begrotingsjaren komen. 

Overige overlopende activa

Deze hebben betrekking op reeds ontvangen facturen in 2022 die betrekking hebben op 2023.  onder overige nog te ontvangen bedragen zijn bedragen opgenomen die bestaan uit afrekening beschermd wonen (€526.000) en de afrekening toeristenbelasting € 797.000, afrekening ONS € 147.000.

Het onderdeel 'Nog te ontvangen van andere overheden' € 150.000  heeft onder andere betrekking op een aantal bijdragen ten behoeve van reconstructies en infrastructurele maatregelen.

Het eigen vermogen bestaat uit de algemene reserve, de bestemmingsreserves en het gerealiseerd resultaat volgend uit het overzicht van baten en lasten. De aard van de reserve en de individuele mutaties op iedere reserve is hieronder afzonderlijk toegelicht.

Algemene reserve
De algemene, ook wel vrije reserve genoemd, is de reserve waar door de gemeenteraad geen
bestemming aan is gegeven. Gevolg hiervan is dat deze reserve in beginsel vrij besteedbaar is. Deze reserve ontstaat door overschotten en tekorten in de exploitatie, welke niet in de resultaatbestemming specifiek worden bestemd. De reserves weerstandsvermogen en reserve rekeningsaldo zijn opgeheven en het saldo is bij het besluit over de jaarrekening 2021 toegevoegd aan de algemene reserve.
Het doel van de algemene reserve is het afdekken van algemene risico’s en onvoorzienbare, niet uitstelbare en onvermijdelijke uitgaven, voor zover daarvoor geen dekking kan worden gevonden binnen de exploitatie. 

Algemene reserve
Deze reserve ontstaat door overschotten en tekorten in de exploitatie, die in de resultaatbestemming niet specifiek worden bestemd. In 2022 hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

Bestemmingsreserves
De reserve rekeningsaldo De bestemmingsreserves zijn reserves waaraan door de gemeenteraad een specifieke bestemming gegeven is. De gemeenteraad is bevoegd deze bestemming te wijzigen. 

Overhevelingsreserve

Het BBV gaat uit van het stelsel van baten en lasten. Dit houdt in dat ten laste van een boekjaar de baten en lasten die op het boekjaar betrekking hebben moeten worden verantwoord. Hierdoor komen de budgetten die in 2022 nog niet (volledig) zijn uitgeput te vervallen. Er kunnen situaties zijn die het wenselijk maken dat enkele activiteiten in het volgende dienstjaar worden voortgezet of alsnog worden opgestart. In deze reserve worden, ter dekking van deze uitgaven in het volgend dienstjaar, de over te hevelen budgetten gestort. Bij het vaststellen van de Budgetoverhevelingen 2022 heeft de raad ingestemd met de overheveling naar het volgende boekjaar. Eventuele bijstelling van de overheveling naar 2022 gebeurt aan de hand van de daadwerkelijke realisatie in 2022.

Bouw gemeentehuis

Vanaf 1998 heeft de vorming van deze reserve plaatsgevonden. Naast een deel van de voordelige exploitatiesaldi, vond ook een jaarlijkse dotatie plaats ter hoogte van de gewenningsraming. Nu het gemeentehuis er staat worden hieruit de kapitaallasten op basis van een plan(ning) gedurende de afschrijving(stermijn) van het gemeentehuis gedekt. Dat wil zeggen de vrijval is gelijk aan de verhouding van de afschrijving in het boekjaar tot de totale afschrijvingen gedurende de looptijd in relatie tot de beschikbare bestemmingsreserve aan het begin van het boekjaar. Dat zorgt dat de jaarlijkse onttrekking in evenwicht is met de jaarlijkse afschrijvingen.

Fonds dorpshuizen

Bij de tweede bestuursrapportage 2011 is besloten om het restant van het beschikbare budget voor dorpshuizen bij de jaarrekening 2011 in een reserve te storten. Deze reserve is beschikbaar voor de begeleiding van de dorpshuizen naar zelfstandige dorpshuizen, die geen gemeentelijke bijdrage meer nodig hebben. Toevoeging conform begroting.

Zonneleningen

Ter stimulering voor het opwekken van duurzame energie. Er was geen mutatie in 2022.

Versterking fysieke aantrekkelijkheid

Dekking voor activiteiten die bijdragen aan kwaliteitsverbetering van de infrastructuur, bevordering van de cultuurhistorie en versterking van de lokale economie. In 2022 hebben geen mutaties plaatsgevonden. Deze bestemmingsreserve is beschikbaar ter dekking van kapitaallasten Ruimtelijk actieplan Havelte (nog niet gereed, zie investeringen programma 2) en de aanleg parkeerterrein Frederiksoord (nog niet gestart, zie investeringen programma 5). het beschikbare bedrag voor parkeerterrein Frederiksoord wordt in deze jaarrekening als afzonderlijke bestemmingsreserve gepresenteerd.

Maatschappelijke voorzieningen

In het nieuwe coalitieakkoord ‘Grensverleggend besturen 2.0’ is voorgesteld de reserve met een omvang van € 200.000 in stand te houden voor het geval zich een situatie voordoet waarbij een dorpshuis, zwembad of andere maatschappelijke voorziening dringend financiële steun nodig heeft om de accommodatie veilig, schoon en functioneel te houden. Bij de bestemming van het resultaat over 2020 is in het kader van het versterken van de algemene reserve € 200.000 vrijgevallen. In 2022 zijn er geen mutaties.

Invoering Omgevingswet

De invoering van de Omgevingswet zal deze bestuursperiode van groot belang zijn. De wet kent niet alleen inhoudelijk vergaande veranderingen, maar zal ook een omslag in rol en houding van de gemeente betekenen. In 2021 is een projectbegroting gemaakt. Worden werkzaamheden doorgeschoven naar een volgend jaar, dan is de werkelijke onttrekking lager dan de begroting. Het bedrag blijft dan in deze bestemmingsreserve beschikbaar voor het doel waarvoor deze is ingesteld. In de algemene uitkering (meicirculaire 2022) is eenmalig € 480.000 ter beschikking gesteld voor de invoering van de Omgevingswet. Dat bedrag is in de tussentijdse rapportages niet toegekend aan deze reserve, maar opgenomen als budget in programma 8.  Aangezien de invoering van de wet opnieuw is uitgesteld, zijn de beschikbare middelen in 2022 niet volledig besteed. Het bedrag uit de algemene uitkering is in deze jaarrekening alsnog toegevoegd aan deze bestemmingsreserve. De werkelijke uitgaven voor de invoering van de Omgevingswet zullen dan worden onttrokken aan deze bestemmingsreserve.

Stad & Esch

Ter dekking van de kapitaallasten van sportaccommodatie en ontmoetingsruimte Stad en Esch Diever. Deze bestemmingsreserve is gevormd in de plaats van de door de raad beoogde onttrekking uit de algemene reserve, welke methode door gewijzigde regels omtrent de verwerking van activa niet langer is toegestaan.

Parkeerterrein Frederiksoord

Ter dekking van de kapitaallasten van parkeerterrein Fredriksoord. Bij begroting 2021 is een krediet ter beschikking gesteld. De dekking van de kapitaallasten komt uit de bestemmingsreserve versterken fysieke aantrekkelijkheid. In dit jaarverslag wordt dat daar zichtbaar door een onttrekking en in deze bestemmingsreserve een toevoeging voor hetzelfde bedrag.

Regiodeal

De Bedrijvenregeling heeft in de periode 2017 tot en met 2020 gelopen en wij als gemeente hebben een bedrag van € 300.000 daarvoor beschikbaar gesteld. Het aantal aanvragen vanuit onze gemeente voor deze regeling is beperkt geweest. Na aftrek van de kosten en de beschikbaar gestelde subsidies hebben wij in 2020 een bedrag van  € 206.750 van de provincie terug ontvangen. Dit bedrag is, conform het voorstel bij de Najaarsrapportage 2020, toegevoegd aan deze bestemmingsreserve. In 2021is bij de definitieve afrekening door de provincie van de bedrijvenregeling een bedrag van € 50.750 extra is ontvangen en toegevoegd aan deze bestemmingsreserve. De looptijd van deze reserve is tot en met 31 december 2023. Dit jaar zal € 83.778 worden onttrokken aan deze bestemmingsreserve.

Woonimpuls

Bij de vaststelling van de jaarrekening 2021 is een bestemmingsreserve Impuls Wonen ingesteld. Ui het resultaat over 2021 is daarvoor € 270.000 vrijgemaakt. Het kunnen realiseren van (betaalbare) woningen is een belangrijk speerpunt in de komende jaren waarvoor voldoende capaciteit moet kunnen worden ingezet in de aanloopfase. Kosten voor verschillende typen onderzoek (o.a. juridisch, natuurwetgeving, milieu), stedenbouwkundige verkenningen en mogelijke experimenten kunnen worden betaald uit deze bestemmingsreserve zolang een grondexploitatie nog niet is gestart en/of wanneer niet duidelijk is of dat ooit zal gebeuren.

Klimaatakkoord

Bij de Najaarsrapportage 2022 is een bestemmingsreserve Klimaatakkoord ingesteld.  In de algemene uitkering (meicirculaire 2022) is eenmalig € 181.301 ter beschikking gesteld voor de invoering van de omgevingswet.  Er is een projectbegroting opgesteld voor zowel de Transitievisie Warmte als voor activiteiten rondom klimaat, zoals de RES. Daarnaast heeft het college besloten € 50.000 te besteden aan de duurzaamheidsbonnen ten laste van deze klimaatmiddelen. Uit de budgetoverheveling 2021 is budget beschikbaar dat voor de inzichtelijkheid voortaan ook onder deze bestemmingsreserve wordt gebracht. Zo blijven de middelen beschikbaar voor het doel waarvoor ze kunnen worden ingezet. Het bedrag uit de algemene uitkering is in deze jaarrekening alsnog toegevoegd aan deze bestemmingsreserve. De werkelijke uitgaven  zullen worden onttrokken aan deze bestemmingsreserve.

Resultaat van de rekening van baten en lasten

Dit betreft het gerealiseerde rekeningresultaat 2022 dat volgt uit het overzicht van baten en lasten. Het gerealiseerde rekeningresultaat in 2022 bedraagt € 3.813.000 voordelig.

Toelichting vindt plaats voor die voorzieningen die ultimo 2022 aanwezig zijn. Voorzieningen dienen naar beste schatting dekkend te zijn voor de achterliggende verplichtingen en risico’s. Het verloop van het totaal van de voorzieningen gedurende het verslagjaar is als volgt:

Voorziening(en) ten behoeve van toekomstige verplichtingen

Dit betreffen de voorzieningen voor de toekomstige verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten.

 Voorziening (voormalig) bestuurders en personeel

Deze voorziening is gevormd ter dekking van het wachtgeld en pensioenen van voormalig bestuurders. In 2022 is de voorziening voor een bedrag van € 176.000 aangewend voor de betaling van wachtgelden en pensioengelden. Per einde van het jaar vindt een herrekening plaats van toekomstige verplichtingen. Op basis daarvan moet € 262.000 worden toegevoegd. Per einde 2022 bedraagt de voorziening nog bijna € 1.825.000.

Voorziening Spaarverlof

Deze voorziening is gevormd ter dekking van het door werknemers gespaarde verlof. De voorziening wordt bij deze Jaarrekening ingesteld. De toevoeging voor 2022 bedraagt € 80.000. Per einde 2022 bedraagt de voorziening € 80.000.

Voorziening Verlof (alleen WSW)

De voorziening is gevormd ter dekking van de aanspraken op uitbetaling van verlofuren door ex-WSW die nu in dienst zijn bij de gemeente Westerveld.  De voorziening wordt bij deze Jaarrekening ingesteld. De toevoeging voor 2022 bedraagt € 109.000. Per einde 2022 bedraagt de voorziening € 109.000. 

Voorziening(en) ter egalisatie van kosten

Dit betreffen de voorzieningen die betrekking hebben op kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar (of in een voorafgaand begrotingsjaar) en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren.

 Meerjarenonderhoud gebouwen

Deze voorziening is gevormd ter egalisatie van de kosten voor het (groot)onderhoud van de gemeentelijke gebouwen. De totale kosten zijn gebaseerd op een plan voor de komende 10 jaar. Conform het meerjarenonderhoudsplan (MJOP) is een bedrag van € 310.000 toegevoegd aan de voorziening. In december 2022 is een nieuw beheersplan (DMJOP) gebouwen vastgesteld dat rekening houdt met het verduurzamen van gebouwen.

Er is op basis van het plan een bedrag van € 120.000 aangewend voor het onderhoud aan de gemeentelijke gebouwen. Per einde 2022 bedraagt de voorziening nog € 2.176.000.

Het toereikend zijn van de voorziening voor de looptijd van het DMJOP is per ultimo van het boekjaar beoordeeld. Het saldo en de toekomstige dotaties zijn voldoende dekkend voor het nog te onttrekken toekomstige onderhoud gedurende de looptijd van het onderhoudsplan

Voorziening onderhoud kunstwerken

Deze voorziening is gevormd bij de voorjaarsrapportage 2020 en dient ter egalisatie van de kosten voor het (groot)onderhoud van de kunstwerken (bruggen, vlonder, beschoeiingen en dergelijke). De totale kosten zijn gebaseerd op een beheerplan voor de komende 10 jaar. Conform het meerjarenonderhoudsplan (MJOP) is een bedrag van € 130.000 toegevoegd aan de voorziening.

Er is op basis van het plan een bedrag van € 33.000 aangewend voor het onderhoud. Per einde 2022 bedraagt de voorziening nog € 482.000.

Het toereikend zijn van de voorziening voor de looptijd van het meer jaren onderhoudsplan is per ultimo van het boekjaar beoordeeld. Het saldo en de toekomstige dotaties zijn voldoende dekkend voor het nog te onttrekken toekomstige onderhoud gedurende de looptijd van het onderhoudsplan

 Groot onderhoud wegen

Deze voorziening is gevormd ter egalisatie van de kosten voor het (groot)onderhoud en achterstallig onderhoud van de wegen binnen het gebied van de gemeente. Voor het onderhoud is een plan opgesteld dat eens in de twee jaar wordt herzien. Conform begroting 2022 is een bedrag van € 895.000 aan de voorziening toegevoegd. In totaliteit is een bedrag van € 270.000 aangewend voor het groot onderhoud wegen. Per einde 2022 bedraagt de voorziening nog ruim € 2.495.000.

Het toereikend zijn van de voorziening voor de looptijd van het MJOP is per ultimo van het boekjaar beoordeeld. Het saldo en de toekomstige dotaties zijn voldoende dekkend voor het nog te onttrekken toekomstige onderhoud gedurende de looptijd van het vigerende onderhoudsplan

Voorziening(en) ten behoeve van de bijdragen aan toekomstige vervangingsinvesteringen

Dit zijn voorzieningen ten behoeve van bijdragen aan toekomstige vervangingsinvesteringen, waarvoor een heffing wordt geheven.

Vervangingsinvesteringen riolering

Deze voorziening is gevormd voor de dekking van kapitaallasten van de vervangingsinvesteringen voor de riolering. Conform het GRP is een bedrag van € 700.000 toegevoegd aan de voorziening. Het verschil in de kapitaallasten is tevens toegevoegd aan de voorziening en bedraagt ruim € 512.000. In totaliteit is € 259.000 uit de voorziening aangewend ten gunste van de vervangingsinvesteringen 2022.

Het toereikend zijn van de voorziening voor de looptijd van het MJOP is per ultimo van het boekjaar beoordeeld. Ondanks dat bij begroting 2022 is besloten de dotatie met € 100.000 te verlagen blijkt deze voorziening kostendekkend. Het saldo en de toekomstige dotaties zijn voldoende dekkend voor het nog te onttrekken toekomstige onderhoud gedurende de looptijd van het vigerende onderhoudsplan Ultimo 2022 bedraagt de voorziening nog € 5.212.000.

Voorziening(en) ten behoeve van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden

Dit zijn voorzieningen ten behoeve van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden.

Egalisatievoorziening riolering

Via deze voorziening wordt het saldo van de baten en lasten met betrekking tot de rioolheffing geëgaliseerd. De kostendekkendheid wordt beoordeeld in paragraaf A. Per einde 2022 bedraagt de voorziening € 452.000.

De vaste schulden van de gemeente Westerveld bestaan ultimo 2022 enkel uit onderhandse leningen van binnenlandse banken en overige financiële instellingen.

Onderhandse leningen
De onderhandse leningen bestaan volledig uit onderhandse leningen van binnenlandse banken en overige financiële instellingen. De totale vaste schulden bedragen circa € 15,7 miljoen. Het verloop van de vaste schulden is hieronder opgenomen.

Een nadere toelichting op de opgenomen geldleningen en de betaalde rente is opgenomen in de paragraaf D: financiering.

De netto-vlottende schulden bestaan uit kasgeldleningen aangegaan bij openbare lichamen, overige kasgeldleningen, banksaldi en overige schulden.

Overige kasgeldleningen

De overige kasgeldleningen heeft betrekking op een kasgeldlening bij de BNG bank. Eind 2022 bedraagt deze kasgeldlening nog € 7,0 miljoen.

Banksaldi

Betreft de rekeningcourantverhouding bij de BNG voor afgerond € 155 (roodstand).

Overige schulden / Crediteuren

De overige vlottende schulden bestaan uit de crediteurenpositie van de gemeente Westerveld. De vermeerdering betreft de som van de facturen in het boekjaar. Onder verminderingen staan de betalingen aan crediteuren in het boekjaar. Alle openstaande posten uit het vorige boekjaar zijn betaald. Eind 2022 bedraagt het openstaande crediteurensaldo nog € 2,4  miljoen.

De overlopende passiva bestaan vooral uit de verplichtingen die zijn opgebouwd in het begrotingsjaar maar pas in latere boekjaren tot een betaling zullen leiden.

Specificatie verplichtingen

Hieronder vallen de transitorische posten als nog te betalen bedragen (€ 1.195.000) en de transitorische rente (€ 146.000). 

Het in de balans opgenomen bedrag voor verstrekte waarborgen aan natuurlijke en rechtspersonen kan als volgt naar aard van de geldlening gespecificeerd worden:

De gewaarborgde leningen WSW betreffen de garantstellingen voor de woningbouwverenigingen die sociale woningen verhuren in onze gemeente. Wanneer een woningbouwvereniging niet aan de aflossingsverplichting van de afgesloten leningen kan voldoen, zal in eerste instantie de niet nagekomen verplichting worden gedekt uit het WSW-fonds. Als hier onvoldoende financiële middelen in zijn, zal de gemeente hiervoor worden aangesproken.

De gemeente is voor een aantal toekomstige jaren verbonden aan verschillende, niet uit de balans blijkende financiële verplichtingen. Hierna volgt een opsomming van de belangrijkste van deze verplichtingen.

Wij hebben voor de uitvoering van de Wmo met diverse zorgaanbieders langdurige contracten afgesloten. De contracten hebben onder meer betrekking op huishoudelijke verzorging, hulpmiddelen en collectief vraagafhankelijk vervoer. Daarnaast hebben wij overeenkomsten die meerdere jaren lopen voor softwarelicenties en onderhoudscontracten.

Het EMU-saldo is het verschil tussen de inkomsten en de uitgaven van de collectieve sector (Rijk, mede-overheden en sociale fondsen). Het EMU-saldo wijkt af van het begrip exploitatiesaldo waarmee gemeenten en provincies werken. Het verschil zit onder meer in een andere behandeling van investeringen, afschrijvingen en voorzieningen. Voor de berekening van het EMU-saldo wordt mede gebruik gemaakt van de balans. Over de hoogte van het EMU-tekort zijn binnen Europa afspraken gemaakt. De Wet Houdbare overheidsfinanciën (Wet Hof) is de Nederlandse uitwerking van de Europese afspraken ten aanzien van de overheidsfinanciën. Deze wet moet de begrotingsdiscipline op nationaal en decentraal niveau waarborgen.

Het EMU-saldo is het saldo van inkomsten en uitgaven van de overheid op transactiebasis in een bepaalde periode (boekjaar). Eenvoudig gezegd geeft het EMU-saldo aan of er in een bepaald jaar meer geld is uitgegeven dan er in dat jaar is binnengekomen, of dat er netto geld is overgehouden. 
Het EMU-saldo is daarmee een indicatie voor de ontwikkeling van de liquiditeits- en financiële positie (eigen vermogen en schulden) van de gemeenten. 

Referentiewaarde EMU-saldo
Europa let op de schuld van gemeenten, dat gebeurt via het EMU-tekort. Dit is de begrenzing van het bedrag waarmee de totale netto schuld van alle gemeenten in een jaar mag groeien. De bedoeling is dat het gezamenlijke tekort van de gemeenten onder het plafond  voor het EMU-tekort blijft. Iedere gemeente heeft een individuele EMU-referentiewaarde, die is afgeleid van dat plafond. Voor Westerveld bedraagt deze € 2.016.000. De individuele referentiewaarde voor jaar t wordt opgenomen in de septembercirculaire van jaar t-1. Deze bedraagt 0,4% van € 53.975.000 totaal lasten na bestemming. Zie septembercirculaire 2021.

Alle plussen en minnen van gemeenten opgeteld geeft normaal geen probleem met het EMU-tekort. Pas als nationaal blijkt dat gemeenten het plafond van het EMU-tekort gaan overschrijden, kan van gemeenten worden gevraagd het individuele EMU-tekort van de lopende begroting te verminderen. Het kijken naar de individuele referentiewaarde voor gemeenten heeft in dat perspectief weinig zin. Mede omdat tekorten of overschotten vooral worden bepaald door schommelingen in de hoogte van investeringen en het aan- en verkopen van bouwgronden. Wat ook uit onderstaande berekening blijkt.

Berekening EMU-saldo
Het EMU-saldo van de gemeente Westerveld komt voor het boekjaar 2022 uit op positief € 5.678.000. Dit betekent dat in EMU-termen de inkomsten €5.678.000 hoger zijn dan de uitgaven. Het EMU-saldo van de gemeente Westerveld is dus tekort verlagend aan het EMU-saldo van Nederland. De eerder genoemde referentiewaarde wordt niet overschreden. Hieronder volgt een overzicht van de berekening van het EMU saldo.