De paragraaf lokale heffingen beschrijft de geraamde inkomsten en het beleid. Daarnaast wordt een overzicht gegeven van de diverse heffingen, de lokale lastendruk en het kwijtscheldingsbeleid. Hierbij komen de volgende belastingen, heffingen en leges aan bod:
In deze tabel wordt uitgegaan van de inkomsten uit de lokale heffingen, waarbij de kosten die de gemeente hiervoor moet maken niet zijn meegenomen.
| Belasting en heffingen (bedragen x € 1.000) | Rekening 2023 | Begroting 2024 | Begroting 2025 | Verschil |
| Belastingen | ||||
| OZB gebruikers niet-woningen | 400 | 400 | 435 | 35 |
| OZB eigenaren niet-woningen | 798 | 799 | 869 | 70 |
| OZB eigenaren woningen | 3.365 | 3.253 | 3.539 | 286 |
| Toeristenbelasting | 1.474 | 1.207 | 1.307 | 100 |
| Forensenbelasting | 980 | 989 | 889 | -100 |
| Heffingen | ||||
| Rioolheffing | 2.197 | 2.148 | 2.148 | 0 |
| Afvalstoffenheffing | 2.362 | 2.426 | 2.110 | -316 |
| Leges | ||||
| Leges burgerzaken | 225 | 292 | 301 | 9 |
| Leges markten | 12 | 14 | 14 | 0 |
| Leges lijkbezorgingsrechten | 354 | 365 | 375 | 10 |
| Leges bestemmingsplannen | 24 | 21 | 21 | 0 |
| Leges vergunningen | 599 | 515 | 530 | 15 |
| Totaal | 12.790 | 12.429 | 12.538 | 109 |
De opbrengsten van de belastingen en leges stijgen met de inflatiecorrectie van 3%, hetgeen ook in de tarieven zal worden verdisconteerd.
Naast de gehanteerde 3% inflatiecorrectie, zal er voor de OZB in 2025 een extra verhoging van € 250.000 worden toegepast, zoals in de Kadernota staat verwoord. Verder nemen de inkomsten aangaande de toeristenbelasting extra toe door het vervallen van vrijstellingen. Deze geraamde meeropbrengst wordt ingezet door de tarieven voor de forensenbelasting te verlagen. De inflatiecorrectie is niet doorgevoerd op de opbrengsten toeristenbelasting en forensenbelasting, omdat hiervoor bij de Kadernota 2025 al voorstellen zijn gedaan.
De gemeente Westerveld kent een drietal belastingen:
Kenmerkend aan belastingen is dat er geen direct aanwijsbare tegenprestatie tegenover staat. Met andere woorden: de burger draagt bij aan de algemene kas van de gemeente, waaruit een deel van de uitgaven betaald worden.
Onroerende zaakbelastingen
Beleid
Het percentage voor de OZB-tarieven wordt berekend door de gewenste OZB-opbrengst te delen door de nieuwe modelwaarden. De gemeenteraad is vrij in het bepalen van de hoogte van de tarieven. Voor het bepalen van het tarief zijn de inkomsten uit de OZB en de (verwachte) WOZ-waarden van de onroerende zaken binnen de gemeente van belang.
Bij de tariefberekening wordt de OZB-opbrengst met € 250.000 verhoogd. Verder wordt ook de inflatiecorrectie van 3% toegepast. Dit resulteert in een totale meeropbrengst van € 391.000.
Tarieven
In onderstaande tabel staat een overzicht van de OZB-tarieven voor drie jaren. De hoogte van de OZB op de aanslag wordt bepaald door het percentage te vermenigvuldigen met de WOZ-waarde die voor een onroerende zaak is vastgesteld.
| Tarieven Onroerende Zaakbelasting | Tarief 2023 | Tarief 2024 | Tarief 2025 |
| OZB eigenaar woningen, in percentage van de WOZ-waarde | 0,1010% | 0,0945% | 0,0958% |
| OZB eigenaar niet-woningen, in percentage van de WOZ-waarde | 0,1945% | 0,1947% | 0,2038% |
| OZB gebruiker niet-woningen, in percentage van de WOZ-waarde | 0,1287% | 0,1293% | 0,1331% |
Toeristenbelasting
Beleid
In de Kadernota 2025 is uitgesproken om de komende jaren te streven naar een stelsel tussen de toeristenbelasting en de forensenbelasting, waarbij de lastendruk vanuit de forensenbelasting wordt verlaagd. Als voorwaarde is gesteld dat dit niet ten laste moet gaan van het saldo voor de opbrengst toeristenbelasting en forensenbelasting in de begroting.
Voor 2025 zullen de geraamde opbrengsten voor de toeristenbelasting daarom worden verhoogd met € 100.000. Deze geraamde opbrengst willen wij genereren door het laten vervallen van de vrijstelling voor vreemdelingen die onder de verantwoordelijkheid van het COA vallen en het laten vervallen van de vrijstelling van kinderen onder de 13 jaar.
Tegelijk zal ook worden voorgesteld om het hoge tarief (voor o.a. hotels) met € 0,10 te laten stijgen naar € 2,00 per persoon per overnachting en het lage tarief (voor o.a. campings en groepsaccommodaties) te laten verlagen met € 0,35, naar € 1,00 per persoon, per overnachting.
Kostendekkendheid
Van kostendekkendheid is geen sprake. De opbrengst toeristenbelasting betreft een algemeen dekkingsmiddel. De gemeenteraad is vrij in het bepalen van de hoogte van de tarieven. De inkomsten uit de toeristenbelasting zijn voor 2025 geraamd op € 1.307.000.
Tarieven
| Tarieven toeristenbelasting | Tarief 2023 | Tarief 2024 | Tarief 2025 |
| Toeristenbelasting (hoog) per nacht tarief in € | 1,80 | 1,90 | 2,00 |
| Toeristenbelasting (laag) per nacht tarief in € | 1,30 | 1,35 | 1,00 |
In de kadernota is uitgesproken om de komende jaren te streven naar een stelsel tussen de toeristenbelasting en de forensenbelasting, waarbij de lastendruk vanuit de forensenbelasting wordt verlaagd. Als voorwaarde is gesteld dat dit niet ten laste moet gaan van het saldo voor de opbrengst toeristenbelasting en forensenbelasting in de begroting.
Voor 2025 zullen de geraamde opbrengsten voor de forensenbelasting met € 100.000 worden verlaagd.
Voor de forensenbelasting wordt een heffingsgrondslag gehanteerd naar brandverzekerde waarde, of als die niet bekend is, naar de geschatte herbouwwaarde van het object. Deze heffingsgrondslag staat behoudens wijzigingen aan het opstal vast tot en met 31 december 2026. Wel verandert vanaf 2025 het aantal categorieën brandverzekerde waarde. Deze veranderen van 5 naar 3.
Kostendekkendheid
Van kostendekkendheid is geen sprake. De opbrengst forensenbelasting betreft een algemeen dekkingsmiddel. De gemeenteraad is vrij in het bepalen van de hoogte van de tarieven. De inkomsten uit de forensenbelasting zijn voor 2025 geraamd op € 889.000.
Tarieven
Voor 2025 worden de onderstaande tarieven voorgesteld.
| Tarieven forensenbelasting | Tarief 2023 | Tarief 2024 | Tarief 2025 |
| Forensenbelasting op basis van brandverzekerde waarde, tarief in Euro. | |||
| < 25.000 | 249,00 | 256,00 | 250,00 |
| 25.000 - 50.000 | 420,00 | 433,00 | 250,00 |
| 50.000 - 100.000 | 752,00 | 776,00 | 750,00 |
| 100.000 - 200.000 | 1.047,00 | 1.080,00 | 1.000,00 |
| > 200.000 | 1.257,00 | 1.297,00 | 1.000,00 |
De gemeente Westerveld kent een tweetal bestemmingsbelastingen:
• Rioolheffing
• Afvalstoffenheffing en reinigingsrecht
Kenmerkend aan de bestemmingsbelastingen is dat de opbrengst ervan niet vrij te besteden is, maar dat het ook niet zo is, dat er een volledig aanwijsbare tegenprestatie tegenover staat (zoals bij retributie).
Rioolheffing- en waterzorgheffing
De gemeente draagt zorg voor de afvoer van afvalwater, de afvoer en opslag van hemelwater (regen, sneeuw, hagel) en voor een goed grondwaterpeil. De begrote lasten hiervan worden volledig doorbelast door middel van de riool- en waterzorgheffing. De eigenaar van een perceel is de belastingplichtige betaler. Er wordt een vast bedrag geheven van € 75 per jaar vermeerderd met een percentage van de WOZ-waarde.
Beleid
Wettelijk is bepaald dat rioolheffing niet meer dan kostendekkend mag zijn. De gemeente Westerveld bepaalt haar tarief voor de rioolheffing op basis van de kostendekkendheid. De kosten van het gemeentelijk waterbeheer voor de jaren 2023-2028 zijn vastgelegd in het Watertakenplan 2023-2028.
Kostendekkendheid
| Rioolheffing | Letter | Begroting 2024 | Begroting 2025 | Verschil |
| Kosten taakveld incl. rente | x | 2.172.041 | 2.345.805 | 173.764 |
| Aanwending voorziening vervangingsinvestering | y | -431.910 | -475.755 | -43.845 |
| Netto kosten taakvelden | x-y | 1.740.131 | 1.870.050 | 129.919 |
| Overhead | 227.100 | 227.100 | 0 | |
| BTW | 229.386 | 265.141 | 35.755 | |
| Totale kosten | a | 2.196.617 | 2.362.291 | 35.755 |
| Opbrengst heffingen | b | 2.148.310 | 2.148.310 | 0 |
|
Dekkingspercentage voor onttrekking aan de voorzieningen |
b/a | 97,8% | 91,1% | -6.7% |
| Bijdrage in de exploitatie uit de exploitatievoorziening riolering | c | 48.307 | 213.981 | 165.674 |
| Dekkingspercentage | (b+c)/a | 100,0% | 100,0% | 0,0% |
Tarieven
Bij de raming voor het tarief is uitgegaan van en gemiddelde stijging van de WOZ-waarden ten opzichte van het huidige jaar.
| Berekening tarieven rioolheffing 2025 | Grondslag | Tarief | Bedrag |
| Vast bedrag per object | 10.650 | 150,00 | 1.597.500 |
| Percentage van de WOZ-waarde | 4.127.697.000 | 0,0133% | 550.500 |
| Totale opbrengst rioolheffing | 2.148.000 |
Hieronder worden de tarieven rioolheffing voor drie jaren vergeleken.
| Tarieven rioolheffing | Tarief 2023 | Tarief 2024 | Tarief 2025 |
| Eigenaarstarief in € | 150,00 | 150,00 | 150,00 |
| Percentage van de WOZ-waarde | 0,0176% | 0,0156% | 0,0133% |
Afvalstoffenheffing
Afvalstoffenheffing wordt geheven bij alle huishoudens. De gemeente heeft de plicht de huishoudelijke afvalstoffen in te zamelen. Daarom is ieder huishouden verplicht bij te dragen in de kosten van de afvalinzameling. Het maakt daarbij niet uit of mensen wel of geen afval aanbieden.
Beleid
Wettelijk is bepaald dat afvalstoffenheffing niet meer dan kostendekkend mag zijn. De gemeente Westerveld bepaalt haar tarieven voor deze heffingen op basis van de kostendekkendheid.
Kostendekkendheid
| Afvalstoffenheffing | Letter | Begroting 2024 | Begroting 2025 | Verschil |
| Kosten taakveld incl. rente | 2.534.538 | 2.216.000 | -318.538 | |
| Inkomsten taakvelden exclusief heffingen | -687.000 | -642.000 | 45.000 | |
| Netto kosten taakvelden | 1.847.538 | 1.574.000 | -273.538 | |
| Kwijtschelding | 43.700 | 53.000 | 9.300 | |
| Overhead | 123.960 | 124.000 | 40 | |
| BTW | 411.085 | 372.000 | -39.085 | |
| Totale kosten | a | 2.426.283 | 2.123.000 | -303.283 |
| Opbrengst heffingen | b | 2.426.283 | 2.110.000 | -316.283 |
|
Dekkingspercentage voor onttrekking aan de voorzieningen |
b/a | 100,0% | 99,4% | -0,6% |
| Bijdrage in de exploitatie uit bestemmingsreserve | c | 0 | 13.000 | -13.000 |
| Dekkingspercentage | (b+c)/a | 100,0% | 100,0% | 0,0% |
Tarieven
In 2024 is de gemeente Westerveld overgegaan op Diftar, een gedifferentieerde tariefstelling voor het aanbieden van restafval. Er is sprake van een vast tarief per 1 persoonshuishouden, een vast tarief per meerpersoonshuishouden en een vast tarief voor een recreatiewoning die niet permanent mag worden bewoond. Daarnaast is er ook het variabele tarief. Deze is gebaseerd op het daadwerkelijke aantal aanbiedingen in de minicontainer of de verzamelcontainer.
In onderstaande tabel vindt u een overzicht van de afvalstoffenheffing voor twee jaren.
| Tarieven afvalstoffen | Tarief 2024 | Tarief 2025 |
| Afvalstoffenheffing in € | ||
| Vast tarief voor eenpersoonshuishouden | 180,00 | 190,00 |
| Vast tarief voor meerpersoonshuishouden | 246,00 | 190,00 |
| Vast tarief voor recreatiewoning niet permanent bewoond | 200,00 | 190,00 |
| Extra containergebruik (grijs) | N.V.T. | N.V.T |
| Extra containergebruik (groen) | N.V.T. | N.V.T. |
| Extra containergebruik (groen) vanaf extra 2de container | 25,00 | 25,00 |
| Extra containergebruik (oranje) | N.V.T. | N.V.T. |
| Extra containergebruik (oranje) vanaf extra 2de container | 25,00 | 25,00 |
| Variabel tarief restafval minicontainer (240 liter) | 10,60 | 10,60 |
| Variabel tarief minicontainer 40 liter of onder-/bovengrondse verzamelcontainer | 1,80 | 1,80 |
De gemeente Westerveld kent twee soorten retributies:
• Leges
• Lijkbezorgingsrechten
Kenmerkend aan retributies is dat er een direct aanwijsbare tegenprestatie tegenover staat. Met andere woorden, retributies zijn vergoedingen die de gemeente vraagt voor verleende diensten of het gebruik van voorzieningen. Retributies mogen maximaal 100% kostendekkend zijn.
Beleid retributies
Voor 2025 wordt alleen een inflatiecorrectie van 3 % op de leges van vergunningen en lijkbezorgingsrechten toegepast. Kostendekkendheid van 100% is niet voor alle leges mogelijk, doordat een aantal tarieven wettelijk gemaximeerd zijn. In die gevallen worden de leges vastgesteld op basis van het wettelijke maximale tarief.
Kostendekkendheid (de percentages zijn berekend op exacte bedragen, hieronder staan afgeronde bedragen)
| Leges | Begroting 2024 | Begroting 2025 |
||||
| lasten | baten | dekking | lasten | baten | dekking | |
| Leges burgerzaken | 634 | 292 | 46,0% | 625 | 301 | 48,2% |
| Leges bestemmingsplannen | 392 | 21 | 5,4% | 392 | 21 | 5,4% |
| Leges vergunningen | 1.880 | 515 | 27,4% | 2.070 | 530 | 25,6% |
| Leges markten | 82 | 14 | 17,1% | 82 | 14 | 17,1% |
| Lijkbezorgingsrechten | 453 | 365 | 80,7% |
448 |
375 | 83,7% |
| Totaal Leges | 3.441 | 1.207 | 35,1% | 3.617 | 1.241 | 34,3% |
In 2025 wordt gekeken hoe de leges voor vergunningen meer kostendekkend gemaakt kunnen worden. In de begroting is een bedrag van oplopend € 150.000 naar € 250.000 opgenomen in de meerjarenraming 2026-2028.
In het onderstaande overzicht wordt een vergelijking gemaakt van de woonlasten in Westerveld met enkele omliggende gemeenten op basis van de tarieven van 2024. Onder gemeentelijke woonlasten verstaan we het gemiddelde bedrag dat een huishouden in een gemeente betaalt aan OZB, afvalstoffenheffing en rioolheffing. Bij de interpretatie moet de nodige voorzichtigheid in acht worden genomen, omdat slechts een aantal categorieën belastingplichtigen met elkaar wordt vergeleken en er verschillende heffingsmethodieken voor de rioolheffing worden gehanteerd. Tevens merken wij op dat niet elke gemeente hetzelfde dekkingspercentage voor rioolheffing en afvalstoffenheffing hanteert.
| Gemeente | Westerveld | De Wolden | Meppel | Midden Drenthe | Steenwijkerland | Weststellingwerf |
| Gemiddelde woningwaarde | 390.000 | 396.000 | 298.000 | 328.000 | 323.000 | 309.000 |
| Eenpersoonshuishouden | ||||||
| OZB-woningen | 369 | 340 | 340 | 320 | 250 | 278 |
| Afvalstoffenheffing | 208 | 171 | 218 | 194 | 224 | 199 |
| Rioolheffing | 211 | 212 | 183 | 239 | 208 | 191 |
| Totale woonlasten | 788 | 723 | 741 | 753 | 682 | 668 |
| Meerpersoonshuishouden | ||||||
| OZB-woningen | 369 | 340 | 340 | 320 | 250 | 278 |
| Afvalstoffenheffing | 288 | 222 | 218 | 216 | 241 | 299 |
| Rioolheffing | 211 | 236 | 183 | 239 | 208 | 191 |
| Totale woonlasten | 868 | 798 | 741 | 775 | 699 | 768 |
Bronnen: Atlas van de lokale lasten (www.coelo.nl) gebaseerd op de gemiddelde WOZ-waarde woningen in de gemeente Westerveld (www.waarderingskamer.nl)
Westerveld hanteert als kwijtscheldingsnorm 100% van de bijstandsuitkering. Voor gepensioneerden geldt 100% van de AOW-norm. Westerveld maakt daarmee, net als in het overgrote deel van de andere gemeenten in Nederland, gebruik van het recht dat lokale overheden hebben om de landelijke norm van 90% van het bijstandsniveau te verhogen tot maximaal 100% van die norm. Dit houdt in dat als men onder de norm komt, men in aanmerking komt voor gehele of gedeeltelijke kwijtschelding van gemeentelijke belastingen. Kwijtschelding kan worden verleend op afvalstoffenheffing en in uitzonderlijke gevallen op de OZB en riool en waterzorgheffing. Door toepassing van de Uitvoeringsregeling komen eigenaren van onroerende zaken in de meeste gevallen niet in aanmerking voor kwijtschelding vanwege aanwezig vermogen, onder andere doordat de overwaarde van een woning moet worden aangemerkt als vermogen. Indien er dus geen sprake is van overwaarde kan kwijtschelding worden verleend.