Programma 7 Volksgezondheid en milieu

7.1 Volksgezondheid: Hieronder vallen de kosten voort gezondheidsbeleid en ook de bijdrage aan de GGD.
7.2 Riolering: De opbrengsten en kosten van de gemeentelijke taken op het gebied van riolering.
7.3 Afval: De opbrengsten en kosten van de gemeentelijke taken op het gebied van afval.
7.4 Milieubeheer: Onder dit taakveld vallen kosten in het kader van milieu en duurzaamheid, zoals de RUD, milieuhandhaving en ongediertebestrijding, maar ook projecten voor duurzame energie.
7.5 Begraafplaatsen: De kosten voor lijkschouw en begraafplaatsen. Ook de opbrengsten van grafrechten vallen hieronder.

Eind 2023 is het beleidskader grootschalige opwek van zonne-energie op land en/of water vastgesteld. In 2024 is samen met energiecoöperaties en initiatiefnemers gewerkt aan de invulling van de grootschalige Regionale Energie Strategie (RES)-ambitie van gemeente Westerveld. Deze inspanningen hebben geleid tot vergunningverlening van 2 drijvende zonneparken, die samen goed zijn voor 35.500 MWh aan opwek van hernieuwbare energie. Daarmee is onze grootschalige opwekopgave ingevuld.

In de buurgemeenten wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om windmolens te plaatsen. Gemeente Westerveld heeft in het najaar van 2024 een samenwerkingsconvenant getekend met De Wolden, Meppel, Steenwijkerland en provincie Drenthe om afspraken te maken over participatie, lokaal eigendom en het ruimtelijke spoor om de belangen van haar inwoners en gemeente te borgen. Gemeente Westerveld had en heeft op dit moment zelf geen opgave voor windenergie. De gezamenlijke pilot erfmolens heeft in 2024 geleid tot plaatsing van 3 erfmolens van maximaal 25m, tevens is er een vergunning voor een 4e molen afgegeven. Er is een quickscan uitgevoerd voor het waterkrachtpotentieel bij de stuwen in de gemeente, met als resultaat een shortlist van kansrijke locaties.

In 2024 is er een haalbaarheidsonderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor collectieve warmte in de vorm van een warmtenet in Diever, Dwingeloo en Vledder. Er is een participatieplan geschreven voor de uitvoering van de Transitie Visie Warmte (TVW), waarin tevens de optie voor een burgerberaad is meegenomen. Er is een aanvullende aanvraag gedaan voor de Lokale Aanpak Isolatie, wat geresulteerd heeft in totaal bijna 2,5 miljoen euro aan middelen om in te zetten voor isolerende maatregelen bij koopwoningen. Om te kunnen versnellen in de isolatieopgave is gestart met het in kaart brengen van de benodigde verblijfsruimte van bedreigde diersoorten in en rondom woningen (met name vleermuizen), hiervoor zijn de eerste mitigatievoorstellen geschreven. Dit heeft naast de mogelijkheid van versnellen, ook een voor inwoners kostenreducerend effect.

In samenwerking met stakeholders is een duurzaamheidsplein gerealiseerd op de Ondernemersfair Westerveld, waar inwoners zich konden informeren over de duurzaamheidsthema’s. Daarnaast zijn diverse samenwerkingen op regionale en lokale schaal gestart en gecontinueerd: Drents Energieloket, Drents Fixteam, Drents Flexteam, Fluvius en diverse andere stakeholders. In het najaar zijn er tijdens de Fixdagen Westerveld wederom ongeveer 250 huishoudens geholpen met het omlaag brengen van hun energierekening door middel van het aanbrengen van kleine besparende maatregelen. 

Om in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust ingericht te zijn, zou in 2024 de lokale uitwerking van de Regionale Adaptatie Strategie (RAS) en Regionale Uitvoerings Agenda (RUA) in de vorm van een Lokale Adaptatie Strategie (LAS) en Lokale Uitvoeringsagenda (LUA) worden aangeboden aan de raad. In verband met de aankondigingen van nieuwe stresstesten voor medio 2025, is deze LAS/LUA uitgesteld naar een startnotitie op te leveren eind 2025. Op het gebied van klimaatadaptatie was er in 2024 een groot project in uitvoering in Westerveld: de realisatie van de klimaatbuffer bij de Ootmaanlanden en de Koningschut. Voor het faciliteren van klimaatadaptieve maatregelen bij inwoners is in 2024 wederom de tuinsubsidie verstrekt. In totaal zijn er 52 aanvragen gedaan. 

Bewaren, beleven en benutten van het platteland

Met het programma Volksgezondheid en milieu realiseren we een vitale, duurzame en toekomstbestendige fysieke leefomgeving. Het bewaren, beleven en benutten van de waarde van het platteland staan hierbij voorop. Onze natuur, het (agrarisch) landschap en de dorpen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en versterken elkaar. Met al deze elementen gaan we zorgvuldig om. We zien hierin een actieve rol voor de gemeente.

Taakveld 7.1 Volksgezondheid
De onderschrijding van de lasten binnen dit taakveld is te verklaren doordat er lagere kosten voor de GGD zijn gemaakt dan begroot. 

Taakveld 7.2 Riolering
 We hebben op basis van de werkelijke kosten en opbrengsten een storting gedaan in de egalisatievoorziening in plaats van een onttrekking die begroot was. 

Taakveld 7.3 Afval
 De baten op afvalstoffenheffing zijn hoger uitgevallen en het ontvangen dividend van de ROVA was niet begroot. Daarnaast is er een onderschrijding op de lasten. In verband met de invoering van Diftar zijn de kosten conservatief ingeschat. We zien nu op diverse taakgebieden een voordeel ontstaan zoals het Afvalbrengstation en de inzameling van huishoudelijk afval. 

Taakveld 7.4 Milieubeheer
Er is minder subsidie toegerekend aan capaciteit decentrale overheden voor klimaat en energiebeleid (CDOKE) middelen dan begroot. Dit levert een onderschrijding op de baten op. Aan de lasten kant is er een voordeel ontstaan doordat we minder hebben uitgegeven aan bepaalde subsidieregelingen zoals CDOKE. Per saldo is dit effect neutraal. 

Taakveld 7.5 Begraafplaatsen en crematoria
De onderschrijding op de baten kant komt door minder opbrengsten voor begraafrechten.