Paragraaf C Onderhoud kapitaalgoederen

De paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen beschrijft de realisatie van het beleid dat betrekking heeft op wegen, civieltechnische kunstwerken,  riolering, water en groen, gebouwen en overige ruimte (begraafplaatsen, sportvelden en speellocaties). Er wordt ingegaan op de kwaliteit van de openbare ruimte, de vertaling van de financiële consequenties en de voortgang van het geplande onderhoud. 

In de gemeente Westerveld is de kwaliteit van de openbare ruimte vastgelegd in de BrinQ-visie. In de BrinQ-visie wordt onderscheid gemaakt in basisvoorwaarden en onderscheidende waarden. De eerst genoemde voorwaarden hebben vooral betrekking op de kwaliteit van de openbare ruimte, de tweede gaat vooral over de beleving van het gebied. 

De basisvoorwaarden zijn randvoorwaarden waarin in alle gevallen en overal aan moet worden voldaan. Er worden vier basisvoorwaarden onderscheiden: 

Deze waarden drukken uit hoe de gebruiker zich op een plek wil voelen: het is er schoon en heel, veilig, toegankelijk en hij/zij wil de ruimte duurzaam doorgeven aan toekomstige gebruikers. Hoewel er niet een directe relatie is tussen deze waarden en de technische kwaliteit volgens de CROW-meetlat, kan in z’n algemeenheid worden gesteld dat sprake moet zijn van een basis min niveau (kwaliteit tussen B- en C-niveau). 

Daarnaast zijn vier onderscheidende waarden naar voren gekomen uit het belevingsonderzoek (expedities en enquête): 

Deze onderscheidende waarden zijn plaatsgebonden en hoeven niet overal hetzelfde te zijn.

Voor de productonderdelen verharding, groen en meubilair wordt in het BrinQ de gewenste kwaliteit aangegeven. De riolering en gebouwen behoren niet tot het BrinQ. Voor riolering is het vastgestelde Watertakenplan (voorheen GRP) leidend en voor het onderhoud aan onze gebouwen is sober en doelmatig het uitgangspunt. 

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de door de raad vastgestelde beheersplannen.

De kwaliteit van de (zand)wegen en paden maken deel uit van het BrinQ. In de BrinQ-visie gelden voor wegen de basiswaarden schoon, heel en veilig. Vertaald naar kwaliteitsniveaus volgens de CROW-meetlat betekent dit een combinatie van basisniveau (kwaliteitsniveau B) en een niveau laag (kwaliteitsniveau C). Het merendeel van de wegen word onderhouden op niveau C (laag) Conform de BBV-richtlijnen wordt onderscheid gemaakt in klein- en grootonderhoud en reconstructie en vervangingen. Voor het planmatig onderhoud van de wegen (grootonderhoud en reconstructie en vervangingen) is een meerjaren onderhoudsplan opgesteld. Voor het grootonderhoud is een voorziening aanwezig en investeringen worden jaarlijks via de planning- en controlcyclus aangevraagd. Derhalve zijn op dit moment geen structurele achterstanden in het onderhoud aanwezig. Wel dient hierbij de opmerking te worden gemaakt dat om de jaarlijkse dotatie minder snel te laten stijgen gekeken is binnen de kwalitatieve planning (planjaar 1 t/m5) van het wegenbeheerplan of er wegen zijn waar de voorgestelde onderhoudsmaatregel aangepast, afgezwakt of uitgesteld kan worden. Wegen die hiervoor in aanmerking komen, zijn bijvoorbeeld doodlopende wegen waar geen woningen aan staan of wegen met uitsluitend een agrarische functie, wegen met een gecombineerde functie van zowel agrarisch gebruik als knooppuntenfietsroute omvormen naar een betonverharding en een afgezwakte onderhoudsmaatregel toepassen zonder dat dit meteen tot kapitaalsvernietiging leidt. Er is dan sprake van een beperkt risico op schadeclaims en voldoen aan wettelijke eisen.? 

De openbare verlichting valt eveneens onder wegen. In het ‘Licht en duisternisplan’ is het beleid ten aanzien van de verlichting verwoord.

Uitgevoerd in 2024 

• We hebben het volgende project in de openbare ruimte gerealiseerd:  
  Ruimtelijk Actieplan Havelte, gebied Molenweg.
• Groot onderhoud en vervanging Eemster, Wapserveenseweg te Wittelte, Veldhuizenweg, Lhee. Euringerkerkweg te Havelte, Groningerweg te Diever
• We hebben de fietsnota opgesteld.

In het samenwerkingsverband Fluvius is met waterschap Drents Overijsselse Delta en de zes daarin liggende gemeenten het Riolering en Water Programma 2023 – 2028 (RWP) opgesteld.? 

Het RWP geeft aan hoe invulling wordt gegeven aan de wettelijke gemeentelijke watertaken en een een programmering voor de activiteiten in de planperiode.

Uitgevoerd in 2024:

Activiteiten gemeentelijke watertaken, waaronder: 

• Het dagelijkse beheer en onderhoud afvalwater, hemelwater en grondwater 
• Rioolinspecties compleet en actueel maken 
• Reparaties en vernieuwing van areaal (integrale aanpak)     
• Het afstemmen van nieuwe Ruimtelijke Ontwikkelingen en de vernieuwingsopgaven voor de riolering op andere opgaven zoals klimaatadaptatie, energietransitie, wegbeheer en dorpsvernieuwing. 
• Onderzoeksprojecten met een regionaal karakter onder de paraplu van Fluvius:  
• Gezamenlijke monitoring systeem functioneren  
• Gebiedsgerichte uitwerking rioolsystemen - bouwsteen Omgevingsplan 
• Klimaatadaptatie gericht tegen wateroverlast en droogte.  

De kwaliteitsniveaus van het groen en de waterpartijen maken deel uit van de BrinQ-visie, die in 2018 is vastgesteld. Deze visie is vertaald in een beheersplan voor het onderhoud van groen en water. De financiële vertaling daarvan werkt door in deze begroting. Voor watergangen en duikers is een meerjarig beheer- en onderhoudsplan opgesteld.

Uitgevoerd in 2024

• In de kernen (Darp, Havelterberg, Wapserveen, Nijensleek, Frederiksoord, Doldersum, Wapse) zijn diverse plantvakken gerenoveerd. De technische kwaliteit was in slechte staat. Het grondwerk is uitgevoerd door onze eigen buitendienst waarna de medewerkers ROVA de beplanting hebben aangebracht. Ook een groot gedeelte van de Meerkamp is gerenoveerd. Hierbij zijn de bewoners vooraf geïnformeerd dmv een brief met QR code. Hiermee kon met vooraf zien welke plantvakken gerenoveerd werden en welke beplanting werd aangebracht. Dit is een methode die we vaker willen toepassen.
• Uitvoering gegeven aan ons bomenplan. Rayon D is gesnoeid, er zijn 179 bomen geplant en 259 st geveld.  
• De storm van augustus heeft de extra werkzaamheden met zich meegebracht. De buitendienst en aannemers zijn minimaal een week bezig geweest met het opruimen van stormschade. In totaal zijn er 183 st bomen geveld vanwege deze storm. 
• Beheerplan Brinken- op twee brinken grondonderzoek laten uitvoeren waarna toepassing van Bokashi is gedaan. Ok zijn diverse monumentale bomen behandeld volgens de TFI methode (lucht en voeding onder de kroon aanbrengen)
• Het jaarlijks regulier onderhoud aan de watergangen is door de contractpartners (onder andere dorpskrachten) uitgevoerd. Aanvullend zijn diverse watergangen met achterstallig onderhoud vrijgemaakt van overhangend groen en is de functie hersteld. Het volgende is onder andere uitgevoerd:
  • Extra maaikorven bij Boschoord
  • Opschonen van watergangen in Doldersum
  • Opschonen van watergangen rondom Havelte

Het planmatig onderhoud is vastgelegd in een meerjaren onderhoudsplan op een niveau ‘sober en doelmatig’. Voor het planmatig onderhoud is per gebouw een voorziening aangemaakt. Er zijn voldoende middelen aanwezig om het onderhoudsniveau te kunnen halen. In 2025 worden onze meerjarige onderhoudsplanningen geactualiseerd waarna deze in 2026 voor de komende 4 jaar kunnen worden vastgesteld door de Raad. 

Dit doen we eens per 4 jaar per vastgoedobject volgens de geldende kwaliteitsnorm (nen2767), we toetsen hiermee onafhankelijk of het gestelde onderhoudsniveau behaald wordt. Hiermee worden de kosten voor het onderhoud voor de komende 20 jaar inzichtelijk gemaakt. Het MJOB en de uitkomsten van de inspectie worden toegevoegd aan het beheers programma GBI, welke al gebruikt worden binnen de gemeente Westerveld.

Uitgevoerd in 2024
•    Sportaccommodaties in zowel dorpen als in de openbare ruimte aantrekkelijk, toegankelijk, betaalbaar, duurzaam, veilig, gezond, multifunctioneel en toekomstbestendig gehouden/gemaakt.
•    Uitvoering gegeven aan het duurzame meerjaren onderhoudsplanning, incl. genomen duurzaamheidsmaatregelen (afname energieverbruik en reductie CO2-uitstoot).

Het kwaliteitsniveau van de begraafplaatsen is vastgelegd in de BrinQ-visie. Voor onderhoud aan de speelvoorzieningen geldt dat veiligheid en de daarmee gepaarde aansprakelijkheid maatgevend is. Sportvelden worden op een basisniveau onderhouden.

Uitgevoerd werk 2024

• Onderhoud sportvelden conform raambestek. Er is een veld genoveerd (BEW).
• Er is een robotmaaier aangeschaft voor het sportcomplex in Dwingeloo.
• Speeltoestellen worden veilig gehouden, en wanneer dit niet meer mogelijk is wordt het speeltoestel verwijdert. Vervanging is binnen het huidige budget niet meer mogelijk. We zijn gestart met het opstellen van een visie op spelen.
• Er is gestart met de voorbereiding van het verwijderen van monumenten op begraafplaatsen.